هموژن کننده
هدف از بيان هموژنيزاسيون ، بکار بردن سيستم هموژن کننده فشار بالا مي باشد،در اين حالت راندمان بالايي از عمليات هموژنيزاسيون انتظار مي رود.
محصول براي فرايند هموژن شدن وارد محفظه پمپ شده و با پيستون تحت فشار قرار مي گيرد.وقتي که فشار به حد معيني –که به”فشار پمپي“ (Back –pressure)
موسوم است –رسيد(دراصل اين فشار توسط پيستون فشاردهنده در درون محفظه دستگاه اعمال مي گردد) آن را بعنوان فشار (P1) براي دستگاه در نظر مي گيرند.
(P2) فشاربرگشتي به مرحله اول يا فشار ورودي به مرحله دوم مي باشد.
پمپ فشاربالا
پمپ هاي پيستوني به وسيله جريان الکتريکي کار مي کنند.نيروي موتور از طريق يک ميل لنگ و دسته ،به صورت حرکت هاي رفت و برگشتي به پيستون انتقال داده مي شود.
پيستون ها در داخل سيلندرها و در يک محفظه بافشار بالا کار مي کنند.پيستون ها از مواد مقاوم در برابر فشار ساخته شده اندو با درزبندي مضاعف در داخل دستگاه هموژن کننده،کار گذاشته شده اند..براي خنک کردن پيستون ها از گردش آب در دور آن ها استفاده مي گردد.
وقتيکه هموژن کننده قبل از سيستم آسپتيک کار گذاشته شده باشد،براي جلوگيري از آلودگي مجدد مي توان آب مايع شده (Hot condensate) ، براي خنک کردن پيستون ها استفاده کرد.
مطالعه سرعت بالا آمدن چربي
قديمي ترين روش تعيين ”سرعت خامه بستن “ (بالا آمدن چربي) آن است که مقداري از نمونه شير هموژنيزه شده را براي مدتي نگهداري نموده و سپس محتواي چربي را در لايه هاي مختلف آن تجزيه مي نمايند.براي اين کار 1000ميلي ليتر از نمونه شير برداشته و آن را به مدت 48ساعت نگهداري مي نمايند.
پس از اين مدت محتواي چربي را در 100ميلي ليتراز بالاي سطح نمونه مشخص مي نمايند.
مقدار چربي سطح ، نمايانگرکارايي هموژنيزاسيون مي باشد.اگر مقدار چربي سطح 9/0 محتواي چربي شير ته ظرف باشد ،کارايي هموژنيزاسيون کامل است.
روش نيزو(NIZO) تقريبا بر همان اصول فوق دارد.در اين روش 25ميلي ليتر از نمونه به مدت 30دقيقه با سرعت1000rpm در دماي 40درجه سانتي گراد باشعاع 250ميليمتر سانتريفوژ
مي گردد.محتواي چربي 20ميلي ليتر از ته نمونه سانتريفوژشده ،اندازه گيري شده و به محتواي چربي کل نمونه ،تقسيم مي گردد.جواب رابه 100ضرب مي نمايند.نتيجه حاصله
را به صورت درصد بنام شاخص”نيزو“ مي شناسند.در شير پاستوريزه به طور معمول بين
50-80درصد مي باشد.
بررسي اندازه ذرات
اندازه ذرات ياقطرات در نمونه را مي توان باانکسار نور ليزر(laser) تعيين نمود،اگر پرتوي از يک رشته نور ليزر از ميان نمونه کووت (Cuvette) عبور نمايد،تفرق نور حاصله وابسته به اندازه وتعداد ذرات در نمونه مي باشد.
نتيجه به صورت منحني هاي پراکندگي اندازه ذرات ،نشان داده مي شود درصد چربي به عنوان
تابعي از اندازه ذرات در شير نشان داده مي شود توجه شود که دراثربه کار برد فشار هموژنيزاسيون بيش تر منحني به سمت چپ انتقال داده مي شود.